مستند گزارشی چیست ؟

مستند گزارشی (Reporting documentary)،همان طور که از نام آن پیداست یکی دیگر از انواع ژانرهای سینمای مستند یا گونه شناسی مستند است، با این تعریف که گزارشی است که می کوشد به حقیقت یا واقعیت دست پیدا کند ، به اینگونه معنی کنیک که به ارائه یک شناختی سطحی از واقعیت اکتفا نمی کند بلکه  در پی شناخت لایه های درونی و پنهان ماجراست ،لذا می توان گفت به تحقیق چندانی نیاز ندارد چرا که سعی میکند آنچه به نظر می آید را نشان دهد، نکته بعد در وجه تفسیری آن نهفته است.مستند ساز گزارشی هیچ تلاشی برای تفسیر واقعیت انجام نمی دهد و درباره چند و چون رخداد برابر دوربین به قضاوت نمی پردازد؛چرا که قرار نیست چیزی فراتر از گزارش واقعیت باشد،شاخصه دیگر مستند گزارشی،عدم برخورداری از پرداخت سینمایی است؛به این معنا که اگر دو وجه یک اثر مستند را وجه اطلاعاتی و وجه هنری-سینمایی بدانیم،در مستند گزارشی وجه اطلاعاتی بر وجه هنری چنان تفوقی دارد که غالبا آن را از نمود می اندازد. البته این سخن بدان معنی نیست که یک مستند گزارشی،الزاما نباید ساختاری در اماتیک داشته باشد بلکه آثار متعددی را می توان یافت که با وجود داشتن ساختاری گزارشی،از رنگ و لعابی هنری-سینمایی نیز برخوردارند.ناگفته نماند که امروزه مستند های گزارشی ویزه ای از برخی شبکه های تلویزیونی ماهواره ای مانند bbcپخش می شود که نشان از پروهشی جدی ذارذ؛و یا می توان در چشم انداز آثار کلاسیک سینمایی مستند جهان،با آثاری مواجه شد که از موضوع مورد نظر خود گزارشی شاعرانه به دست داده اند. ماننده باران(1929)ساخته یوریس ایونس که گزارشی است از یک روز بارانی شعر آمستردام و یا فیلم انعکاس هلند مناظری از شهر ها و روستا های هلند را از طریق بازتابشان در آب نهر ها و رودخانه ها و کانال ها به نمایش گذارد.با توجه به شاخصه های اصلی مستند گزارشی،در می یابیم که ساخت آن در چارچوب ضوابط سیمای جمهوری اسلامی ایران به زمان و بودجه چندانی نیاز ندارد و درست به همین علت از سوی برنامه سازان شبکه های تلویزیونی ایران،مورد اقبال فراوان قرار می گیرد.با نگاهی گذرا در می یابیم که بیشترین سهم تولید شبکه های سیمای جمهوریه اسلامی به تولید مستند گزارشی اختصاص دارد.حال آن که یکی از گونه های ارزشمند،تاثیر گذار و رایج شبکه های تلویزیونی جهان است.

مستند گزارشی